ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਸੰਗਰਾਂਦ ਦਾ ਮਹੱਤਵ
ਸੰਗਰਾਂਦ (ਸੰਕ੍ਰਾਂਤੀ) ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਨਾਲ ਇਸ ਲਈ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਹੀ ਪੰਜਾਬੀ ਤੇ ਸਿੱਖ ਸਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸੰਗਰਾਂਦ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਤਾਰੀਖ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਨਵਾਂ ਮਹੀਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਸੂਰਜ ਦੇ ਇੱਕ ਰਾਸ਼ੀ ਤੋਂ ਦੂਜੀ ਰਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵ
ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੀਰਤਨ ਤੇ ਕਥਾ – ਸੰਗਰਾਂਦ ਦੇ ਦਿਨ ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕੀਰਤਨ, ਪਾਠ ਤੇ ਕਥਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸੰਗਰਾਂਦ ਦੀ ਵਧਾਈ – ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਇੱਕ-ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੀ ਵਧਾਈ ਦਿੰਦੇ ਸਨ।
ਸੰਗਰਾਂਦ ਬਾਣੀ – ਸਿੱਖ ਗੁਰੂ ਗ੍ਰੰਥ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ‘ਬਾਰਾਹ ਮਾਹ’ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਜੀਵਨ ਦੀ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਕਲੈਂਡਰ ਨਾਲ ਜੁੜਾਵ – ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਕਿਸਾਨੀ ਤੇ ਮੌਸਮ ਬਦਲਾਵ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਵੀ ਸੰਗਰਾਂਦ ਨੂੰ ਮੱਤਵ ਦਿੱਂਦੇ ਸਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੰਗਰਾਂਦ ਕਿਸੇ ਖਾਸ ਧਰਮ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਸੀਮਿਤ, ਪਰ ਪੰਜਾਬੀ ਤੇ ਸਿੱਖ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਆਮ ਰੀਤ ਰਿਵਾਜ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
